Từ 2025, Hà Nội sẽ thí điểm triển khai các vùng phát thải thấp, hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm ở một số khu vực đông đúc, điểm nóng về ô nhiễm môi trường không khí.
Tại buổi đối thoại của Chủ tịch UBND TP Hà Nội với thanh niên ngày 14/10, các đại biểu đã nêu nhiều vấn đề “nóng” của thủ đô như ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông.
Hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm
Lý giải về vấn đề ô nhiễm môi trường, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Hà Nội Lê Thanh Nam cho biết, thành phố có 17 khu công nghiệp; trên 1.300 làng nghề; trên 8 triệu phương tiện; mỗi ngày thành phố tiêu thụ 8 triệu kWh điện và hàng triệu lít xăng dầu… Đây là một trong nhiều nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.
Để cải thiện môi trường nói chung và không khí nói riêng, ông Nam cho hay thành phố đang triển khai 5 giải pháp chính gồm cải tạo và xử lý ô nhiễm các hồ, sông ngòi; chuyển đổi năng lượng sang năng lượng sạch và phát triển đô thị thông minh; phát triển giao thông xanh, thông minh, đầu tư hạ tầng giao thông hiện đại; phát triển không gian công cộng, không gian xanh theo mô hình đô thị vệ tinh; phát triển hạ tầng giao thông, xử lý chất thải rắn.
Theo ông Nam, thành phố tiếp tục thực hiện các biện pháp cải tạo và xử lý ô nhiễm các hồ nước và hệ thống sông ngòi; mở rộng các dự án xử lý nước thải, bảo đảm xử lý nước thải sinh hoạt trước khi ra sông hồ, nhất là các sông ở nội đô; mở rộng hệ thống quan trắc tự động chất lượng không khí và nước…
Ông cho biết, cơ chế ưu đãi sẽ được thành phố áp dụng để khuyến khích đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác thải công nghệ cao, giảm diện tích chôn lấp và ô nhiễm môi trường.
“Cơ bản đến năm 2025, 100% rác thải sinh hoạt trên địa bàn thành phố được đốt phát điện theo công nghệ mới. Chúng ta sẽ tập trung xử lý phần rác thải xây dựng”, ông Nam nói.
Cũng theo ông Nam, từ 2025, Hà Nội sẽ thí điểm triển khai các vùng phát thải thấp. Ở một số khu vực đông đúc và điểm nóng về ô nhiễm môi trường không khí sẽ bị hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm. Các vùng này được thiết kế để giảm ách tắc giao thông, giảm mức độ ô nhiễm không khí.
“Việc phát triển các tuyến đường dành riêng cho xe buýt điện và các loại xe có phát thải thấp, kết hợp với hệ thống giao thông công cộng là yếu tố chính giúp điều tiết lưu lượng phương tiện và giảm khí thải. Cùng với đó, việc cải tiến hạ tầng giao thông, phát triển hệ thống giao thông thông minh giúp giảm tải ách tắc và tối ưu hóa dòng phương tiện”, ông Nam kỳ vọng.
Đầu tư tổng thể mạng lưới đường sắt đô thị
Về vấn đề giao thông, ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội cho rằng, thành phố đang phát triển nên ùn tắc giao thông là hiện hữu.
Theo ông, Hà Nội có khoảng 8 triệu phương tiện giao thông, trong đó khoảng 1,2 triệu ô tô. Tốc độ tăng phương tiện cá nhân trên địa bàn thành phố mỗi năm 4-5%, riêng ô tô tăng 10% nhưng tốc độ tăng hạ tầng giao thông mỗi năm chỉ khoảng 0,28%.
Ông Thường cho hay, sau rất nhiều cố gắng trong việc đầu tư hạ tầng, tỷ lệ đất dành cho giao thông của Hà Nội mới đạt hơn 12%, kém xa so với quy hoạch giao thông vận tải của thủ đô đặt ra là 16-20%.
Do vậy, theo lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội, lưu lượng phương tiện trên các tuyến đường vượt quá ngưỡng thiết kế. Thành phố hiện có 33 điểm ùn tắc.
Giám đốc Sở GTVT Hà Nội cũng cho biết, giải pháp căn cơ nhất hiện nay là đầu tư hệ thống đường sắt đô thị mới có thể giải quyết được ùn tắc giao thông. Theo quy hoạch giao thông trước đây, thành phố có 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng số 417km. Thành phố đang điều chỉnh quy hoạch giao thông nâng lên 14 tuyến với gần 600km.
Nêu thực tế hiện nay để làm một tuyến đường sắt đô thị mất từ 15 đến 20 năm, ông cho hay, với sự cố gắng rất lớn của thành phố, hiện Thủ đô có hai tuyến đã đi vào hoạt động gồm Cát Linh – Hà Đông và Nhổn – ga Hà Nội đoạn trên cao.
“Trước đây, trên mạng xã hội gọi tuyến Cát Linh – Hà Đông là ngôi sao cô đơn. Đến nay tuyến này bớt cô đơn hơn vì đã có Nhổn – ga Hà Nội”, ông Thường nói.
Theo ông Thường, để làm được một tuyến đường sắt đô thị mất nhiều thời gian và tốn kém. Nếu làm 417km đường sắt đô thị như quy hoạch trước đây cần khoảng 40 tỷ USD, còn làm 600km như dự kiến cần khoảng 50 tỷ USD. Thành phố đang xây dựng đề án đầu tư tổng thể mạng lưới đường sắt đô thị trên địa bàn.
Để phát huy hết tiềm năng mạng lưới đường sắt đô thị, ông Thường cho rằng, phải liên thông với nhau. Tuy nhiên, trong phạm vi đầu tư hiện chỉ có thể có từng tuyến một nên ngành giao thông Hà Nội đưa ra giải pháp điều chỉnh mạng lưới xe buýt gom hành khách cho các tuyến tàu điện.
